divan edebiyatı nazim şekilleri tablosu

Divan edebiyatında şairler ilk kez çevrelerini görmeye başlamışlar, artık Şiraz'ı, Bağdad'ı ya da hayalî bir yeri değil, yaşadıkları şehir olan İstanbul'u anlatmışlardır; kaside, gazel, tarih ve şarkılarda güzelleri, güzellikleri, olayları, eğlenceleri, yazı, kışı, ramazanları ve bayramlarıyla yaşanılan Divan edebiyatında düz yazıya önem verilmemiştir. Nazım biçimleri “beyitle” yazılanlar: Gazel, kaside, mesnevi, kıta, müstezat “Bentlerle” yazılanlar: rubai, tuyuğ, şarkı, terkib-i bent, terci-i bent, murabba, muhammes Rubai ve Tuyuğ tek bentli nazım biçimidir. BEYİTLERLE YAZILAN NAZIM ŞEKİLLERİ. 1 ) GAZEL 24 Eylül 2016 sumeyye Bilgi Paylaşımı 0. Bu yazımızda kısaca Divan edebiyatı nazım şekillerinin neler olduğuna değineceğiz. İşte o nazım şekilleri; Gazel; Aşk, ayrılık, hasret, özlem gibi konuların ele alındığı şiir türüdür. Bazen bu şiirlerde Allah aşkı, peygamber sevgisi de anlatılmıştır. ØDivan şiirinde en çok kullanılan nazım şeklidir. Ø Aşk, sevgi, güzellik ve içki konularını işleyen şiirlerdir. Lirik bir nazım biçimidir. Ø Konularına göre adlandırılırlar: âşıkâne (garamî, lirik; Fuzulî), rindâne (Bâkî), şûhâne (Nedimâne; Nedim), hikemî (Nâbî) Ø Beyitlerle yazılır. Beyit sayısı 5-15 Divan Edebiyatı Nazım Şekilleri Test Soruları. 1. Divan edebiyatı nazım biçimlerinden biri olan kasidenin belirli bölümleri vardır: II. Asıl konuya geçiş ifade eden bir ya da birkaç beyitten oluşan bölüme “girizgah”, III. Şairin kendini övdüğü bölüme “mehdiye”, IV. Araya aynı ölçü ve uyakta gazel tarzında Site De Rencontre Pour Gitan Gratuit. Bu yazımızda Divan edebiyatı Klasik Türk edebiyatı nazım biçimlerini ve türlerini bulabilir, nazım biçimleri tablosunu anında indirebilirsiniz. Divan Edebiyatı Nazım BiçimleriÖlçüsü ve uyağı olan söz ya da yazıya “manzum” ya da “manzume” denir. Şiirde dize sayısı, dörtlük sayısı, sıralanış düzeni, uyak yapısı gibi dış özelliklerin tümü, nazım biçimini oluşturur. Divan şiirinde pek çok nazım biçimi vardır, ama birkaçı daha yaygın olarak Göre Uyak, beyit, mısra, bend, mesnevî, kasîde, gazel, rubaî, musammat, terkib-i bend, müsemmem, tuyuğ, tahmis, tardiye, taşdir, tesdis, teşbiye, taşir, tezmin, muaşşer, muhammes, murabba, müseddes, müstezat, şarkıKonularına Göre Din dışı Bahariye, Cevreviye, Fahriye, Mersiye, Mehdiye, Gazavatnâme, Sahilnâme, Sakînâme, Kıyafetnâme, Surnâme, Hamamnâme, Şehrengiz, Hicviye, Hezliyat, Tarih Düşürme, Muamma, Lûgaz, Dariye, RahşiyeDinî Tevhid, Münacat, Na’at, Makte’l-İ Hüseyin, Miraciye, Hilye, Mevlid, Kırk Hadis, Menkıbe, Kıssa BEYİTLERLE KURULAN NAZIM BİÇİMLERİ 1. GAZEL Özellikle aşk, güzellik ve içki konusunda yazılmış belirli biçimdeki şiirlere denir. Beyit sayısı genellikle 5-9 arasında değişir. Gazelin ilk beyti mutlaka kendi arasında uyaklı ilk beyte “matla”, son beyte ise “makta” adı verilir. Bir gazelin en güzel beytine “beyt-ül gazel”, şairin mahlasının bulunduğu beyte de “mahlas beyti” denir. Beyitleri arasında anlam birliği bulunan gazele “yek-âhenk”, aynı güç ve güzellikte beyitlerden oluşan gazele de “yek-âvâz” gazel adı verilir. 2. KASİDE Din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla belirli kurallar içinde yazılan uzun şiirlerdir. En az 33, en çok 99 beyitten oluşur. Kasidenin en güzel beytine “beyt-ül kaside”, şairin mahlasının bulunduğu beyte de “taç-beyt” adı verilir. 3. MESNEVİ Her beyti kendi içinde uyaklı uzun nazım biçimidir. Bir anlamda Divan edebiyatında manzum hikâyelerin yazıldığı bir biçim olarak da tanımlayabiliriz. Mevlânâ”nın ünlü tasavvufi mesnevisi beyitten oluşmuştur. Mesneviler aşk, dini ve tasavvufi, ahlaki-öğretici, savaş ve kahramanlık, bir şehri ve şehrin güzelliklerini anlatma, mizah gibi türlü konularda yazılmıştır. Divan edebiyatında roman ve hikâye gibi türler olmadığı için mesneviler bir bakıma bu türlerin yerini tutmuşlardır. On bölümden oluşur. Aynı şair tarafından yazılmış beş mesneviye “Hamse” adı verilir. Hamse sahibi olarak tanınmış önemli divan şairleri Ali Şir Nevâi, Taşlıcalı Yahya, Nev”i-zâde Atâi”dir. 4. KITA Yalnız ikinci ve dördüncü dizeleri birbiriyle uyaklı iki beyitlik nazım biçimidir. Beyitler arasında anlam birliği bulunur. Pek çok konuda yazılabilir. 5. MÜSTEZAT Gazelin özel bir biçimine denir. Uzun dizelere kısa bir dize eklenerek yazılır. Uzun ve kısa dizeler gazel gibi kendi aralarında uyaklanırlar. Kısa dizelere “ziyade” adı verilir. BENTLERDE KURULAN NAZIM BİÇİMLERİ 1. RUBÂİ Dört dizelik ve kendine özgü ayrı ölçüsü olan bir nazım biçimidir. Konusu daha çok dünya görüşüne ve şairin felsefi düşüncelerine yöneliktir. Edebiyatımızda bu türün en başarılı son temsilcisi olarak Yahya Kemal gösterilmektedir. 2. TUYUĞ TUYUK Rubâi gibi dört dizelik bir nazım biçimidir. Edebiyatımızda en çok tuyuğ yazmış şair Kadı Burhanettin”dir. Bu biçim yalnızca Türk edebiyatına özgüdür. Rubai, İran edebiyatından geçmedir. BİRDEN ÇOK DÖRTLÜKLER 1. MURABBA Dört dizelik kıtalardan oluşur. Bent sayısı 3-7 arasında değişir. Her konuda yazılır. 2. ŞARKI Genellikle aşk, içki, eğlence konularında yazılan dört dizelik nazım biçimidir. Biçim bakımından “murabba”ya benzer. Çoğunlukla bestelenmek için yazılır. Bu biçim de tuyuğ gibi yalnızca Türk edebiyatına özgüdür. “Şarkı” biçiminin yaratıcısı ve en güçlü şairi Nedim”dir. NOT Divan edebiyatında üçlü ya da daha çok mısralı bentlerden meydana gelmiş nazım şekillerinin genel adı MUSAMMAT”tır. Yani dört dizeden oluşan murabba, şarkı gibi biçimlerin; beş dizeden oluşan tahmis, taştir, tardiyye gibi biçimlerin ya da altı veya daha çok dizeden oluşan biçimlerin tümünün üst başlığı MUSAMMAT”tır. 3. TERKİB-İ BENT Bentlerle kurulan bir nazım biçimidir. Her bent, sayısı 5-10 arasında değişen beyitlerden oluşur. Bendin son beytine “vasıta beyti” denir. Terkib-i bentte vasıta beyti her beytin sonunda değişir ve vasıta beyti mutlaka kendi içinde uyaklı olur. Terkib-i bentlerde genellikle talihten ve hayattan şikâyetler, dini, tasavvufi, felsefi düşünceler anlatılmış, toplumsal yergi niteliğinde eleştirilere yer verilmiştir. 4. TERCİ-İ BENT Biçim bakımından terkib-i bente benzer; ancak vasıta beyti her bendin sonunda değişmez ve aynen tekrarlanır. Konularında daha çok Tanrının gücü, evrenin sonsuzluğu, doğanın ve yaşamın karşıtlıkları vardır. DİVAN EDEBİYATI NAZIM TÜRLERİ 1. TEVHİT VE MÜNACÂT Tanrının birliğini ve yüceliğini anlatan şiirlere tevhit, Tanrıya yapılan yalvarış ve yakarışları anlatan şiirlere de münacat denir. Daha çok kaside biçimiyle yazılmıştır. 2. NAAT Hz. Muhammed”i övmek için yazılan şiirlere denir. Bunlar da daha çok kaside biçimiyle yazılmıştır. 3. MERSİYE Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan üzüntü ve acıyı anlatmak için yazılan şiirlerdir. Genellikle terkib-i bent biçimiyle yazılmıştır. Bu türün, Eski Türk Edebiyatı”ndaki adı sagu, Halk Edebiyatı”ndaki adı ise ağıttır. 4. METHİYE Bir kimseyi övmek için yazılan şiirlerdir. Bunlar da genellikle kaside biçiminde yazılmıştır. 5. HİCVİYE Bir kimseyi yermek için yazılan şiirlerdir. 6. FAHRİYE Şairlerin kendilerini övmek amacıyla yazdıkları şiirlerdir. NOT Divan edebiyatında bir şairin şiirine, başka bir şair tarafından aynı ölçü, uyak ve redifle yazılan benzerine “Nazire” denir. Bu, nazire yazan şairin diğer şaire karşı duyduğu saygı ve beğeniden ileri gelmektedir. Edebiyatımızda bu türde de pek çok ürün verilmiştir. DİVAN ŞİİRİ NAZIM ŞEKİLLERİ BEYİTLERLE KURULANLAR BENTLERLE KURULANLAR § GAZEL § MÜSTEZAT § MESNEVİ § KASİDE § KIT’A BENT SAYISI TEK OLANLAR TEK DÖRTLÜKTEN OLUŞANLAR § RUBAİ § TUYUĞ BENT SAYISI BİRDEN FAZLA OLANLAR MUSAMMATLAR § ŞARKI § MURABBA § TERKİB-İ BENT § TERCİ-İ BENT § MUHAMMES § TERBİDörtleme § TAHMİSBeşleme § TARDİYE § TAŞTİRBeşleme DİVAN EDEBİYATI NAZIM TÜRLERİ TEVHİT VE MÜNACÂT Tanrının birliğini ve yüceliğini anlatan şiirlere tevhit, Tanrıya yapılan yalvarış ve yakarışları anlatan şiirlere de münacât denir. Daha çok kaside biçimiyle yazılmıştır. NAAT Hz. Muhammed’i övmek için yazılan şiirlere denir. Bunlar da daha çok kaside biçimiyle yazılmıştır. MERSİYE Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan üzüntü ve acıyı anlatmak için yazılan şiirlerdir. Genellikle terkib-i bent biçimiyle yazılmıştır. Bu türün, Eski Türk Edebiyatı’ndaki adı sagu, Halk Edebiyatı’ndaki adı ise ağıttır. METHİYE Bir kimseyi övmek için yazılan şiirlerdir. Bunlar da genellikle kaside biçiminde yazılmıştır. HİCVİYE Bir kimseyi yermek için yazılan şiirlerdir. FAHRİYE Şairlerin kendilerini övmek amacıyla yazdıkları şiirlerdir. NOT Divan şiiri nazım biçimlerinin ayrıntılı tablosunu indirmek için TIKLAYINIZ Nazım şekli Divan edebiyatında şiirler, biçimde ve kafiyede gösterdikleri farklılıklarla birbirlerinden ayrılırlar ve çeşitli gruplarla adlandırılırlar. Bu gruplara nazım biçimleri şekilleri denir. Mısra Divan şiirindeki en küçük nazım birimidir. Bütün nazım biçimleri mısradan doğmuştur. Mısralara "aruz vezniyle söylenmiş beytin yarısı" da denilir. Beyit Aruz vezniyle yazılmış iki mısradan meydana gelen nazım birimine denir. Bend Aruz vezniyle yazılmış en az üç mısradan oluşan ve bendlerindeki mısra sayısına göre isimlendirilen nazım birimidir. Divan edebiyatında nazım şekilleri başlıca üç gruba ayrılır; A BEYİTLERDEN OLUŞAN NAZIM BİÇİMLERİ ► Kaside Asıl anlamı "kastetmek, bir şeye doğru yönelmek" olan kaside, beyitleri aa ba ca da şeklinde kafiye dizilişine sahip, aynı vezinle söylenmiş, belli bir amaca göre yazılmış ve en az 15 beyit uzunluğundaki nazım biçimlerine verilen addır. 100 beyite kadar uzayabilir. İlk olarak Arap edebiyatında doğan bu nazım biçimi, oradan Fars ve Türk edebiyatlarına geçmiştir. Kasidelerin çoğu bir devlet büyüğünü veya zamanın ileri gelen şahıslarından birini övmek, aynı zamanda şairin bütün hünerini sergileyerek o devlet büyüğüne isteğini, dileğini bildirmek ve karşılığını câize almak maksadıyla yazılmışlardır. Kasidenin Bölümleri 1- Nesib Teşbib Kasidenin giriş kısmıdır. 15 ile 20 beyit arasında olup uzun bir gazeli andırır. Bu kısımda aşk konusu işlenmişse bölüme "nesib", başka bir konu işlenmişse bölüme "teşbib" adı verilir. Nesib ya da teşbib, kasidenin en güzel, en değerli bölümlerinden biridir. Tegazzül Kasidenin içinde yer alan gazeldir. Kaside içindeki yeri tam olarak belli değildir. Bazı kasidelerde nesibten sonra, bazılarında ise medhiyeden sonra gelebilir. Tegazzül her kasidede görülmez. B DÖRT MISRALI NAZIM BİÇİMLERİ ► Rüba'î Asıl anlamı "dörtlü", "dört harfli" demek olan rüba'î, dört mısradan oluşan bir nazım şeklidir. Beyitleri "a a b a" şeklinde kafiye dizilişine sahiptir. Bu nazım şekli İran edebiyatında doğmuş, buradan Türk edebiyatına geçmiştir. Rüba'î dört mısradan ibaret olduğu için şair bu kısa şiirde düşüncesini az sözle ifade edip bitirmek zorundadır. Rüba'îlerin konusu genellikle aşk, tasavvuf, şairin dünya görüşü, felsefî düşünceleridir. Rüba'îler genellikle mahlas kullanılmayan şiirlerdir. Bu nazım biçiminin en büyük şairi İran edebiyatından "Ömer Hayyam" öl. 1123'dır. Türk edebiyatında ise Mevlana, Nabî, Nedim, Yahya Kemal Beyatlı ve Arif Nihat Asya önemli rüba'î şairleridir. Dört mısraı birbiriyle kafiyeli olan rübailere "rubâ-i musarra" veya "terane" denir. Rüba'înin 24'e kadar ulaşan vezin sayısı vardır. Bunlardan mef'ûlü ile başlayan 12 vezin kalıbına "ahreb", mef'ûlün ile başlayan 12 vezin kalıbına da "ahrem" denir. Örnek Yahya Kemal'in Ömer Hayyam'dan Türkçe'ye manzum tercüme ettiği bir rüba'î Ruh anlasa hakkıyle nedir sırr-ı hayât Anlardı nedir varsa hafâyâ-yı memât hafâyâ-yı memât ölümün sırları Aklınla bugün bilmediğin mânâyı Kabrinde mi idrak edeceksin heyhât C BENDLERDEN OLUŞAN NAZIM BİÇİMLERİ ► Terkib-i Bend Asıl anlamı "bendleri bir araya getirmek" olan terkib-i bend, bendlerden oluşan ve her bendindeki beyit sayısı genellikle 6-10 arasında olan bir nazım şeklidir. Her bende "hâne" veya "terkîb-hâne", bendleri birleştiren beyitlere de "vâsıta" denir. "Hâne"ler genelde gazel veya kaside gibi kafiye dizilişine sahiptir. Terkib-i bendler mersiye ağıt, medhiye övgü, hiciv yergi, toplumsal eleştiri gibi çok farklı konularda yazılmıştır. Mersiye türünün en güzel örnekleri bu nazım şekliyle yazılmıştır. Terkib-i bend, Türk edebiyatında çok kullanılmış bir nazım biçimidir. Bu türde yazılmış en ünlü eser Bağdatlı Rûhî'nin öl. 1605 her bendi 8 beyitten oluşan 17 bendlik "Terkîb-i Bend"idir. Bu eser çok beğenilmiş ve birçok şair tarafından tanzir nazire edilmiştir. Örnek Ziya Paşa'nın naziresi Terkîb-i Bendin Kafiye Düzeni 1. bend a a x a x a x a x a hane ... y y vasıta 2. bend b b x b x b x b x b hane ... z z vasıta Araştıran ve yazan Hüseyin Araslı DİVAN EDEBİYATI NAZIM DİVAN EDEBİYATI NAZIM ŞEKİLLERİ, DİVAN EDEBİYATI NAZIM BİÇİMLERİ KONU ANLATIMI, DİVAN EDEBİYATI NAZIM DERS NOTLARI, 1. Nazım Birimi Beyit Olanlara Gazel Divan şiirinde aşk, kadın, şarap konularında yazılan lirik şiirlere gazel denir. Nazım birimi beyit, birim sayısı 5-15 arasındadır. Kafiye örgüsü aa, ba,ca,da… şeklindedir. Gazelin ilk beytine “matla” son beytine “makta”, en güzel beytine “beytül gazel” denir. Gazelin son beytinde şairin mahlası geçer. Aralarında konu birliği bulunan gazellere “yek ahenk”, her beyti aynı güzellikte olan gazellere "yek avaz" gazel genellikle makta beyitte son beyitte yer alır. Bazı gazellerde iç kafiyeye yer verilir. Dize ortaları uyaklı olan, ortadan ikiye bölünüp dörtlük yapılabilecek şekilde yazılan gazellere musammat gazel denir. b Kaside Divan şiirinde din ve devlet büyüklerini övmek için yazılmış şiirlerdir. Nazım birimi beyit,birim sayısı 33-99 arasındadır. Aruz ölçüsüyle yazılır. Kafiye şeması gazel gibidir aa- ba- ca- da-ea...Kasidenin ilk beytine "matla", son beytine "makta", en güzel beytine "beytü’l-kasîd", şairin mahlasının geçtiği beyte "taç beyit" adı bölümleri şunlardır1 Nesib ya da Teşbib Kasidenin giriş bölümüdür. 15-20 beyit kadar olan bu bölümde, konuylailgisi olmayan durumların bahar, kış, ramazan vb. tasvirleri Girizgâh Kasidenin, nesib bölümünden asıl bölüm olan methiye bölümüne geçerken söylenenbeyit ya da beyitlerden oluşan bölümdür. Bu bölüm iki bölümü birleştiren basamak Methiye Kasidenin sunulduğu kişinin övüldüğü bölümdür. Kasidenin asıl bölümüdür. Beyit sayısısunulan kişiye ve şaire göre Tegazzül Gazel söyleme anlamına gelir. Kasidede, kaside ile aynı ölçü ve uyakta bir gazel bölümün her kasidede bulunması zorunlu Fahriye Kasidede şairin kendisini, sanatını övdüğü bölümdür6 Dua Kasidenin son bölümüdür. Bu bölümde övülen kişi ile ilgili iyi dileklerde bulunulur, dua edilir. c Mesnevi Divan şiirinde bugünkü roman ve öykünün yerini tutan türdür. Nazım birimi beyit, birimsayısı sınırsızdır. Her beyit kendi içinde uyaklıdıraa, bb, cc, dd… ve beyitler aruzun kısa kalıplarıylayazılır. Bu nazım şeklinde aşk, savaş, kahramanlık, tasavvuf gibi konular işlenir. d Kıt’a Kelime anlamı “parça bölük”tür. En az iki beyitten oluşur. Matla ve makta beyti olmayangazel gibidir. İşlediği konular hayat görüşü, nükte, hikmet, yergi vb. dir. Kıt’alar mahlassız şiirlerdir. e Müstezat Gazelden türetilen bir türdür. Müstezat, çoğalması istenilen, artmış anlamına gelir;bir edebiyat terimi olarak ise gazelden türemiş, her dizesine bir küçük dize eklenmiş, belli vezinlerdeyazılmış Divan edebiyatı nazım biçiminin adıdır. Müstezat gazelin her dizesine kısa bir dize eklenmesiyleoluşur ancak bu kısa dizeler “ziyade” adını alır yani “dize” kabul “Bülbül yetişir bağrımı hûn etti figanınZabt eyle dehânınHançer gibi deldi yüreğimin tîg-i zebânınTesîr-i lisânın”İzzet MollaMüstezat zamanla değişikliğe uğramıştır. Servetifünun Dönemi'nde serbest müstezat adını veya hece kalıbıyla herhangi bir düzene bağlı kalmadan yazılmıştır. Kafiye örgüsü şairin isteğine göre şekillenmiştir. Serbest müstezatla nazım nesre yaklaştırılmıştır. Serbest müstezat serbest şiire geçişte önemli bir basamak olmuştur. Serbest müstezatın en başarılı örneklerini Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin ve Ahmet Haşim vermiştir. 2. Dörtlükten Oluşanlara Rubai Divan edebiyatına İran edebiyatından geçmiş, tek dörtlükten oluşan nazım şeklidir. Uyakdüzeni aaxa şeklindedir. Belli bir hayat görüşü, felsefi görüş, ölüm vb. konularda yazılır. Halk edebiyatındaki maniye benzer. Bu nazım şekli az sözle derin anlamları ifade etme becerisi ister. Bu türün şüphesiz en büyük şairi Ömer Hayyam’dır. b Tuyuğ Tuyuğun kelime anlamı “kapalı, gizli, imalı, cinaslı söz” demektir. Belli bir hayat görüşü,felsefi görüş, ölüm vb. konularda yazılır. Tuyuğ, Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı bir nazım halk edebiyatındaki manilerdir. Tek dörtlükten oluşan tuyuğun kafiye düzeni aaxa şeklindedirfakat kafiye düzeni aaaa olanlar da vardır. Tuyuğlar rubai ve maniden farklı olarak aruzun sadece “fâilâtün,fâilâtün, fâilün” vezniyle yazılır. Bu nazım şeklinin bir başka özelliği kafiyelerin cinaslı kelimelerden edebiyatında ilk tuyuğlar Kadı Burhanettin ve Seyyid Nesimi tarafından yazılmıştır. c Şarkı Divan şiirine Türklerin kazandırdığı bu nazım şekli bestelenmekiçin yazılmıştır. Şarkı halk edebiyatındaki türkü ve koşmadan esinlenerek oluşturulmuşnazım şeklidir. Dörtlüklerle yazılan bu nazım şeklinin bentlerle yazılanşekilleri de vardır. Bent sayısı 3 ile 5 arasında değişir. Bestelenmek için yazıldığındanbent sayısı fazla değildir. Şarkıların konusu genellikle “aşk, sevgili, eğlence,içki” gibi din dışı konulardır. Şarkıda her bendin üçüncü mısrasına miyanorta ya da miyanhane; sonda tekrarlanan mısraya da nakarat denir. Şarkınınkafiye düzeni aaaA, bbbA... şeklindedir. Bu türün şüphesiz en büyük şairi LaleDevri şairi Nedim’dir. Şeyh Galip, Enderunlu Fazıl, Leyla Hanım, Şeref Hanım butürün gelişmesine katkıda bulunmuşlardır. d Murabba Dörtlüklerden oluşan nazım şeklidir. Bent sayısı 4-7 arasındadır. Kafiye düzeni aaaa,bbba, ccca… şeklindedir. Murabbalar övgü, yergi, dinî ve öğretici konularla manzum mektuplarda tercihedilen bir türdür. Türk edebiyatında Yahya Bey ve Hayretî bu türü en çok kullanan şairler olmuştur. e Terbi “Dörtleme, dörtlü duruma getirme” anlamına gelir. Bir gazelin beyitlerinin üzerine, başkabir şair tarafından, aynı ölçü ve uyakta ikişer dize eklenerek oluşturulan murabbalardır. Kafiye şemasıuyak düzeni aaaa, bbba, ccca, ddda... şeklindedir. 3. Bentlerden Oluşan Musammatlara Muhammes Muhammesin kelime anlamı “beşli” demektir. Divan şiirinde beş mısralık bentlerdenoluşan nazım şeklidir. Bent sayısı 4-7 arasında değişmektedir. Muhammesler her konuda yazılabilir. b Terkib-i Bent Her bendindeki beyit sayısı genellikle 6 ile 10 arasında olan ve en az üç benttenmeydana gelen bir nazım biçiminin adıdır. Terkip-i bentlerde her bende terkiphane; bentleri birleştirenbeyitlere ise vasıta denir. Terkip-i bentlerde her bendi vasıta beyti dışında kaside ve gazel gibi beyti ise hem ait olduğu bentten hem de diğer bencilerden ve bencilerin vasıta beyitlerindenbağımsız olarak kendi içinde bozuk yönleri, felsefi görüşler, Allah’ın varlığı ve kudreti, kâinatın sonsuzluğu, insanınbu kudret ve sonsuzluk karşısındaki durumu ve hayattaki zıtlıklar gibi konularda yazılmıştır. Türk edebiyatındaen ünlü terkip-i bent, Bağdatlı Ruhi’nin manzumesidir. Ruhi’nin bu terkip-i bendi çok beğenilmiş;birçok şair tarafından da nazire yazılmıştır. c Terci-i Bent Terci kelimesi “tekrar etme, döndürme” anlamına gelmektedir. Her yönüyle Terkib-i bende benzer, ondan farkı bent ya da hane sonlarında tekrar edilen vasıta beytinin mısra sonlarındadeğişmeyip aynen tekrar edilmesidir. d Tahmis Bir gazelin her beytinin başına başka bir şair tarafından aynı vezin ve uygun kafiye ileüçer dize eklenmesiyle yapılan nazım şeklidir. Kelime anlamı beşleme demektir. e Taştir Bir gazelin her beytinin arasına aynı vezin ve kafiyede mısra eklenerek oluşturulan nazımşeklidir. Taştir nazım şekli divan edebiyatında pek kullanılmamıştır. DİVAN EDEBİYATI NAZIM BİÇİMLERİ EDEBİYAT > ŞİİR COŞKU VE HEYECANI DİLE GETİREN METİNLER > NAZIM BİÇİMLERİ-TÜRLERİ > DİVAN NAZIM BİÇİMLERİ HAKKIMIZDA Sitemizde bulunan test,sunu,dökümanlar ve diğer tüm içeriklerin telif hakları sunu,test,döküman ve içerik gönderenlerin kendilerine veya yasal temsilcilerine aittir. Sitemiz hiç bir şekilde kâr amacı gütmemektedir ve sitemizde yer alan tüm materyaller yalnızca bilgilendirme ve eğitim amacıyla sunulmaktadır. Telif hakkına sahip olduğunu düşündüğünüz dosyaları lütfen iletişim bölümünden bize bildiriniz. Bildirilen ilgili dosyalar ve içerikler en geç 15 iş günü içerisinde siteden kaldırılacaktır. Telif Hakkı editör,yazar,ziyaretçi ya da üyelerimiz tarafından eklenen hiç bir sunu,test ve içerikten sorumlu bu sayfadaki bilgilerin her hakkı, aksi belirtilmediği sürece aittir. sorucam e-mail adresinden bize ulaşabilirsiniz.

divan edebiyatı nazim şekilleri tablosu